Cindy van Dijke en Harm Jan Muntinga
’s Morgens naar het ziekenhuis en vervolgens eind van de middag weer thuis met
een geïmplanteerde pacemaker/ICD. Voor veel patiënten met hartklachten is dit
een nog niet helemaal goed te bevatten werkelijkheid.
‘Deze ingreep werd op sommige plekken al op deze manier gedaan’, zegt cardioloog dr. Harm Muntinga. ‘En nu zijn wij in het ETZ daar ook mee begonnen.’ Verpleegkundige Cindy van Dijke staat deze patiënten in de dagbehandeling bij. ‘Zaak is dat we de mensen goed informeren, zodat ze vooraf weten wat hen te wachten staat en wat ze kunnen verwachten als ze weer thuis zijn.’
Nog niet zo heel veel jaren geleden betekende een implantatie voor de patiënt een opname van een of meerdere dagen.
Een pacemaker/ICD wordt daarbij onder de huid geplaatst op een plek die door de cardioloog is bepaald. Deze zogenoemde pocket wordt onderhuids met oplosbare hechtingen gesloten en met lijm aan de buitenzijde gedicht. De gehele behandeling duurt in de regel niet langer dan anderhalf uur, afhankelijk van het type pacemaker/ICD.
Muntinga: ‘Bij goed planbare ingrepen is het dus niet nodig patiënten vanwege deze ingreep in het ziekenhuis op te nemen, zoals we vroeger deden. Uit onze kwaliteitsregistratie zien we dat de kans op complicaties zeer gering is waardoor besloten is dat deze operatie veilig in dagbehandeling uit gevoerd kan worden.
Na afloop van de operatie wordt de patiënt korte tijd terug naar de dagbehandeling gebracht. Als de controles in orde blijven, kan men vervolgens naar huis.
Van Dijke: ’De pijn is meestal goed te doen en we spreken af dat als er later thuis toch problemen zijn, er altijd iemand is die ze kunnen bellen.’
Het credo luidt in principe dus: Dagbehandeling, tenzij.…, zeggen Muntinga en Van Dijke. ’De kans dat bij het plaatsen van een pacemaker complicaties optreden is klein’, ervaart Muntinga. ‘Dat zien we ook elders in het land, waar men al langer planbare ingrepen als deze in dagbehandeling uitvoert. Daar zijn goede data van beschikbaar.’
Muntinga: ‘En heel belangrijk is: of de patiënt alles heeft meegedeeld wat eventueel voor ons van belang kan zijn. Sommige mensen doen zich namelijk altijd iets stoerder voor dan ze in werkelijkheid zijn, of laten niet merken dat ze ook nog andere klachten hebben.’
Van Dijke: ‘We bereiden de patiënt altijd heel goed voor omdat zij deze ingrepen rond het hart vaak als spannend ervaren. We willen daarom van te voren steeds weten of ze ons alle vragen hebben gesteld die zij wilden stellen.’
Na de ingreep houdt het team de patiënt daarom goed onder controle. ’We bellen na ongeveer een week altijd op met de vraag hoe het gaat.’
Kortom. Een pacemaker/ICD plaatsen kan, binnen een etmaal. Muntinga: ’Efficiënt, maar ook veilig!

